Staan in de kroon van een boom
Jan Schilders stond in de Loonse en Drunense Duinen op een heuvel en zag daar een oude eikenboom, die zijn kruin laat zien door het stuifzand. Het stuifzandgebied van Loonse en Drunense Duinen staat hier bekend om. Door de vooral uit het westen komende wind is het zand in het verleden gaan stuiven. Het zand is zo tegen de stammen van bomen geblazen. Doordat dit zich jarenlang herhaalde, is heel deze boom tot de kroon onder het zand terechtgekomen.

Het zand is grofkorrelig van structuur, dus blijven deze eikenbomen gewoon in leven en groeien ze door. Vlakbij Giersbergen sta je als je de top van een heuvel bestijgt vaak in de kruin van zo’n boom. Ik heb een tekening toegevoegd om dit goed te laten zien.

Nachtvlinder bij het tuinhuis
Op de bovenstaande foto zie je een grote grijze vlinder met grote zwarte ogen. Toon Linders wil weten welke nachtvlinder dit is. We hebben hier te maken met een nachtvlinder uit de familie van de pijlstaarten, dit is namelijk de windepijlstaartvlinder. Deze echte nachtvlinders zijn vrij groot. Ze kunnen een spanwijdte hebben tussen de negen tot twaalf centimeter. Bijzonder is dat windepijlstaarten over een korte afstand een snelheid van wel honderd kilometer per uur kunnen halen, maar vaak is de gemiddelde snelheid zo’n 50 kilometer per uur. Windepijlstaartvlinders zijn in principe trekvlinders uit Zuid-Europa, maar ze worden steeds vaker in ons land aangetroffen. Wel jaarlijks in wisselende aantallen. Er zijn zelfs trekkende windepijlstaartvlinders, die soms boven zee worden waargenomen. Windepijlstaarten zijn nachtactieve vlinders, die sterk aangetrokken worden door kunstlicht. Kamperfoelie en zeepkruid zijn planten waar deze vlinders graag in de nacht op afvliegen om daar nectar op te zuigen.

Vreemd bruin beestje
Op de foto hierboven, die Adri Klaasse stuurde, zie je een bruin diertje liggen met zes poten, een glazig oog en een soort stompjes op de rug. We hebben hier te maken met het lege huidje van een echte libel, een grote soort dus. Nadat libellenlarven uit hun eitje komen, verblijven ze een tot meerdere jaren in het water. Daarna komen ze uit het water gekropen en zoeken een stengel op waaraan ze zich vastklemmen. Achter de kop van de libel ontstaat vervolgens een opening en daaruit komt het volwassen insect gekropen. De huid die achterblijft vergaat, maar als je geluk hebt vind je zo’n huid. In het filmpje van Niek Goossen 'Van larve tot libel' zie je hoe dit alles in zijn werking gaat.

'Chicken of the woods' in wijk Ooievaarsnest
Op de wat overbelichte foto hierboven zie je op een boomstam een zwavelzwam. Dit dacht Bartho Vos al. Deze boomzwammen hebben hun naam te danken aan geur, want ze ruiken naar zwavel. Als de boomzwam vers is, ruikt deze zwam zelfs naar kip. Vandaar ook de Engelse naam 'chicken of de woods'. In een jong stadium zijn deze boomzwammen zeer smakelijk. Zwavelzwammen zijn parasitaire zwammen, die vooral op eiken te vinden zijn. In volle bloei zijn het heldergele tot baksteenrode zwammen. Je vindt ze vooral in de zomer en tot aan de vroege herfst. Als zo’n eikenboom bezet is met een zwavelzwam wordt de stam van die boom langzaam van binnen uitgehold.

Eitjes en nimfen van een smalle randwants
Op de bovenstaande foto zie je op een blaadje doorzichtige eitjes met een zwart punt en je ziet kruipende diertjes. Mijnheer Beker vroeg zich af wat dit zijn. Ik kan bevestigen wat Naturalis hem ook aangaf dat dit eitjes en nimfen van de smalle randwants zijn. Wantsen hebben een onvolledige gedaantewisseling. Nadat deze diertjes uit hun ei gekropen zijn, zie je een diertje dat al heel veel lijkt op een volwassen wants. Dit noemen we een nimf. Deze wantsensoort kom je vooral tegen op bessendragende struiken, zeker in de volle zon. Je ziet ze dus bijvoorbeeld op sporkehout, diverse rozensoorten, maar ook op de lijsterbes en de meidoorn. Het menu van deze smalle randwantsen bestaat uit het sap van de rijpe vruchten.

Herken de egel
Kees Vanger maakte bovenstaand filmpje van een egel. De egel is een zoogdier uit de familie van de egels. Ze komen voor in een groot deel van West-Europa. Egels houden van een grote variatie aan landschappen, zolang er maar voldoende onderbegroeiing is en de bodem niet al te vochtig is. Ze zijn plaatselijk talrijk in loofbossen met ondergroei, vochtige weiden en grasvelden. Egels houden van randgebieden waar deze leefgebieden samenkomen.

Een insect op een Spaanse muur
Zelfs in Spanje luisteren ze naar Stuifmail. Mevrouw Tiny Gommans vraagt zich af welk diertje al een paar dagen op haar muur zit. Het is een langwerpig bruin insect met lange poten en een driehoekige kop. We hebben hier te maken met een bidsprinkhaan, de juiste naam is Europese bidsprinkhaan. Deze soort kan van kleur erg variëren, van felgroen tot donkerbruin. Vrouwtjes van de Europese bidsprinkhaan kunnen maximaal 7,5 centimeter groot worden, de mannetjes zijn een stuk kleiner. Rond de Middellandse Zee is deze bidsprinkhaan vrij algemeen aanwezig, verder naar het noorden komen ze nauwelijks. Ze jagen op insecten en andere geleedpotigen. Vooral in struiken of lage vegetatie. Op het menu staan vliegen, hommels, bijen en spinnen.

Wespennest van een Europese hoornaar
Monique van Aaken kwam tijdens een wandeling in De Gooren bij Hilvarenbeek een wespennest tegen in een boom. Ze vond de wespen die erop zaten wel erg groot. Monique is een wespennest tegengekomen van de Europese hoornaar. Je kunt op de foto van haar - als je een beetje inzoomt- duidelijk de rode kleur van de kop en het borststuk van die wesp zien. De Europese hoornaar is een papierwesp en dit kun je goed zien aan het nest op de foto. Papierwespen schrapen namelijk houtvezels van onbewerkt hout af. Deze houtvezels kauwen ze heel erg fijn en vervolgens brengen ze dit papje in dunne laagjes aan. Als je naar zo’n nest kijkt, lijkt dit van papier te zijn gemaakt.

Natuurtip
Het is paddenstoelentijd! Na de regenbuien van de afgelopen dagen, schieten de paddenstoelen de grond uit. Daarnaast zie je ook allerlei verse zwammen bij bomen staan. Je moet echt naar buiten om die wonderlijke juweeltjes te gaan bekijken, te bewonderen en eventueel vast te leggen op de gevoelige plaat. Als je het leuk vindt, mag je jouw foto’s sturen naar Stuifmail. Als je dan de naam niet weet, zal ik de naam van die paddenstoel of zwam wel vermelden. Veel herfstplezier!